فراوری چوب و هرآنچه باید بدانید

آنچه در مورد فراوری چوب باید بدانید

همانطور که می ‌دانید؛ چوب یکی از با ارزش ترین دارایی ‌های هر کشور است. امروزه از چوب در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می ‌گیرد. اما چوب ‌های طبیعی یه دلیل داشتن ساختار شیمیایی ناپایدار و خاصیت تجزیه شوندگی، در برابر شرایط جوی، تغییرات دمایی، حشرات، مواد شیمیایی و … مقاومت بالایی ندارد؛ به همین دلیل تولیدکنندگان را قانع می ‌کند که به سراغ فراوری چوب بروند.

 اکنون به دلیل اهمیت این فرایند؛ در ادامه به سراغ شناسایی و ارزیابی چالش های فراروی صنایع چوب و کاغذ کشور رفته ایم و در مورد نحوه فراوری چوب توضیحاتی شرح داده ایم. پس همراه ما باشید.

علت فراوری چوب های طبیعی

مهم‌ ترین اقدام برای استفاده بهینه از چوب درختان جنگلی، فراوری چوب است. در واقع امروزه از چوب به وفور در صنایع ساختمان سازی، صنایع دکوراسیون داخلی، صنایع تجهیزات نظامی، ساخت لوازم دکوری، صنعت تبلیغات و … استفاده می ‌شود. اگر فراوری چوب انجام نشود و برای ساخت وسایل چوبی از هر نوع چوب طبیعی استفاده شود؛ بی شک جنگل ‌ها در آینده ای نزدیک نابود می شود. و سرمايه ملی هدر می ‌رود. علاوه بر این به دلیل استفاده از چوب ‌های طبیعی ضعیف و نامقاوم، مصرف كنندگان كالای چوبی ناراضی و بی اعتماد خواهند شد. پس با این تفاسیر می ‌توان گفت که فراوری چوب به جهت استفاده حداکثری از چوب ‌های طبیعی به شکل بهینه و بهره وری از آن و همچنین کسب رضایت مصرف کنندگان کالاهای چوبی بسیار اهمیت دارد.

عوامل تعیین کننده استحکام چوب

میزان استحکام چوب ‌های طبیعی به دو فاکتور بسیار مهم بستگی دارد:

1. میزان فیبر موجود در هر واحد از چوب
2. میزان ضخامت جداره چوب

به طور کلی هر چه میزان فیبر چوب بالاتر باشد؛ به تبع آن چوب سنگین ‌تر و سخت ‌تر خواهد بود. با توجه به این نکته می ‌توان گفت که سبک‌ ترین چوب، چوب باندا یا بالسا به جرم حجمی 19./. است. در مقابلش چوب کلیستانتانوس با وزن جرم حجمی 1.2 قرار دارد که سنگین ‌ترین چوب محسوب می‌ شود. اکنون با توجه به جرم حجمی و ضخامت می توان انواع چوب را به دسته ‌های زیر تقسیم کرد:

• درختان سبک وزن؛ مانند:درخت صنوبر، کرک، نم دار، تبریزی و بید.
• درختانی با وزن متوسط؛ مانند: راش، گردو و افرا
• درختان سنگین وزن؛ مانند: بلوط، انجیلی، چندل و سخدار.

درختان ارزش و دارایی هر کشوری محسوب می ‌شود که باید از آن‌ ها به بهینه‌ترین شکل ممکن استفاده شود. در واقع برای تولید کالاهای چوبی و فرآورده ‌های چوب مثل کاغذ باید چوب ‌ها را به روش ‌های مختلفی فراوری کرد.

آشنایی با رایج ‌ترین روش فراوری چوب طبیعی

در جهت فراوری چوب از روش ‌های متفاوتی استفاده می ‌شود که یکی از آن ‌ها خشک کردن آن ها است. همانطور که می ‌دانید اکثر چوب ‌های طبیعی مقاومت بالایی ندارند. و برای ساخت وسایل و لوازم چوبی مستحکم اصلا مناسب نیستند. اما با روش خشک کردن چوب های طبیعی می‌ توان سطح مقاومت آن ها را بالا برد. اما چگونه؟

مرحله اول: بهترین دستگاه برای فراوری چوب، دستگاه کوره خشک کن است. در ابتدا چوب ‌های طبیعی و یا ضایعات چوبی توسط دستگاه برش به قطعات متناسبی تبدیل شده و وارد کوره خشک کن می ‌شوند. و در برابر دمای ۱۲۰ درجه سانتی گراد قرار می ‌گیرند. برای از بین بردن رطوبت کامل چوب ها، دما را تا ۲۲۰ درجه سانتی گراد بالاتر می ‌برند.

مرحله دوم: در این مرحله چوب ‌ها را در دمای هوای بیرون گذاشته تا به دمای ۱۰۰ درجه سانتی گراد برسند. اما به محض اینکه چوب‌ ها به این دما رسیدند؛ آن‌ ها را با آب پاش سرد می ‌کنند. این مرحله باعث ایجاد شوک دمایی در چوب ‌ها شده و آن‌ ها را مستحکم و مقاوم می ‌کند. فرآوری چوب با این روش، باعث از بین رفتن بخش زیادی از ویژگی ‌های طبیعی و ذاتی چوب می‌ شود. بیشتر این ویژگی ‌ها اثرات ناپایداری را در چوب ایجاد می ‌کند. به طور مثال چوب های طبیعی غیر فراوری شده در برابر عوامل محیطی و تخریب کننده مانند سرما و گرما، رطوبت، بارندگی، حشرات، قارچ، باکتری، حریق، ضربه و … ضعیف بوده و در ساخت و ساز اصلا مناسب نیستند.

روش ‌های سنتی برای فراوری چوب

1- نیم سوز کردن: با نیم سوز کردن و ایجاد حرارت بالا در چوب می ‌توان رطوبت را بسیار کاهش داد و سطح مقاومت را بالا برد.

2- مالیدن روغن های حیوانی به سطح چوب: جالب است بدانید که با مالیدن روغن ‌های حیوانی می ‌توان رطوبت را کاهش داد و آن را در برابر حریق و حشرات مقاوم می‌ کند. اما این روش دائمی نبوده و برای طولانی مدت اثرگذار نخواهد بود. در حال حاضر بهترین روش برای فراوری چوب، خشک کردن چوب ‌های طبیعی است.

مزیت ‌های فرآوری چوب به طور خلاصه

با فراوری چوب حدود صدها هزار متر مکعب چوب صرفه جویی می‌ شود. و با عدم قطع درختان ارزشمند جنگل ها حفظ می ‌شوند.

از دیگر مزیت‌ ها و علت فراوری چوب این است عمر مفید محصولات چوبی به دلیل بالا رفتن سطح مقاومت آن ‌ها در برابر حمله حشرات، موریانه، تغییرات دمایی و … ۱۰برابر می ‌شود.

با فراوری چوب، از ایجاد خسارت‌ های سنگین به دلیل خرابی وسایل و کالاهای چوبی جلوگیری می‌ شود. یعنی می ‌توان گفت که چوب ‌های فراوری شده ارزش اقتصادی بالایی داشته و در این رابطه نقش بسزایی دارد.

قیمت چوب ‌های فراوری شده چقدر است؟

یکی از رایج ‌ترین و بهترین چوب‌ های فراوری شده، چوب ترموود است. چوب ترموود با استفاده از کوره های خشک کن تولید می ‌شوند. این چوب ها به دلیل دوام و استحکام بسیار بالا و داشتن کیفیت مطلوب برای ساخت انواع کلبه های چوبی، درب های ضد سرقت چوبی، آلاچیق، طراحی نمای بیرونی، راه پله، نردبان و … مورد استفاده قرار می ‌گیرد. اما باید گفت که قیمت چنین چوب های فراوری شده نسبت به مصنوعات دیگر کمی بالاتر است. ولی با توجه مزیت‌ ها و ویژگی ‌هایی که دارد و در امر صرفه جویی چوب های جنگلی تاثیر می ‌گذارد؛ بسیار ارزش دارد.